Sicil, 2018/II Sayi 40: Sayfa 38-47
Doç. Dr. Mahmut KABAKCI
Istanbul Teknik Üniversitesi Isletme Fakültesi Is ve Sosyal Güvenlik Hukuku
Ülkemizde karayolu tasimacilik sektöründe yabanci ülkelerdeki yasaklamalara ragmen soförlere sefer basina (performans esasli) ücret ödenmesi uygulamasi vardir. Bu uygulama soförleri daha fazla sefer ve dolayisiyla daha fazla kazanç amaciyla is güvenligine aykiri olarak trafik kurallarini ihlale sevk etmektedir. En az bu derecede olumsuz bir baska sonuç, isverenlerin sefer basina ödemeyi harcirah olarak nitelendirmeleridir. Çünkü harcirah nitelendirmesi kabul edildiginde ücret eki olarak çiplak ücretten sayilmayacak, çiplak ücretin esas oldugu haklar asgari ücretten hareket edilecektir. Yine sosyal sigorta ve vergi mevzuati uyarinca harcirahtan sigorta primi ile vergi kesilmeyecektir. Bu nedenle sefer basina ödemelerin hukuki niteliginin belirlenmesi büyük öneme sahip olup, konu bu çalismada Yargitay kararlari baglaminda incelenmistir.
Ücret, sefer primi, harcırah, garanti ücret, prime esas kazanç
Despite the prohibitions in foreign countries, in our country, there is a practice of drivers to get a wage per expedition (performance-based wage) in the road transport sector. This practice drives drivers to violate traffic rules contradictory to work safety in order to make more expedition and hence make a gain. The fact that employers tend to qualify this wage per expedition as travel al-lowance is as just negative as the above-mentioned result. Because when this travel allowance-qualification is accepted, this allowance will not be a part of wage any more, minimum wage will be the starting point, regarding the rights based on real wage. Again, in accordance with social in-surance and tax legislation, the tax and premium will not be deducted from the allowance. Therefo-re, determining the legal nature of the payments per expedition is of great importance and the issue has been examined in the context of the Court of Cassation judgments in this study.
Wage, expedition premium, travel allowances, guaranteed wage, earnings taken as basis for premium.