Sicil, 2025/II Sayı 53: 29-59
Prof. Dr. Hakan KESER
Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Öğretim Üyesi
İş sözleşmelerinin kurulması aşamasında yaşanan iş görüşmesi sürecinde, işveren ve işçi adayı yapılması muhtemel olan iş sözleşmesinin içeriği, şartları, tarafların hak ve yükümlülükleri üzerinde görüşmeler yapmaktadırlar. Ancak, iş görüşmesi sürecinde işverene oranla ekonomik açıdan daha zayıf olan işçi adayı, işveren tarafına göre daha fazla zarara uğrama ihtimaliyle karşı karşıya kalabilmektedir. Nitekim işçi adayı zaman zaman iş görüşmesinin ilerleyiş şekline göre, işverenin yanıltıcı davranışlarına güvenerek mevcut işi ve özel hayatı ile ilgili hatalı kararlar vermek ve harcamalar yapmak durumunda kalabilmekte, bazı hallerde de kişilik haklarının ihlal edilmesi durumuyla karşılaşabilmektedir. İş görüşmesi sürecinin başlamasıyla, işveren ve işçi adayının arasında güven ilkesine dayalı bir hukuki ilişkinin kurulduğu ve kurulan bu hukuki ilişki sonucunda da işveren ve işçi adayı arasında birbirlerine karşı özen gösterme olarak ifade edilebilecek davranış yükümlülüklerinin ortaya çıktığı kabul edilmektedir. İş görüşmesi sırasında işveren açısından ortaya çıkan bu davranış yükümlülükleri; iş sözleşmesinin yapılması veya şartlarının tespiti hususunda işçi adayının kararlarına etki edecek konularda aldatıcı davranışta bulunmamayı, işçi adayının kişisel verilerini korumayı, gerekli bilgileri işçi adayına vermeyi, hataya düşmemesi için onu uyarmayı, işçi adayının kişilik ve malvarlığı değerlerine zarar vermemek/korumak için gerekli özeni göstermeyi ve ayrımcılık yapmamayı kapsamaktadır. İş görüşmesi sürecinin başlamasıyla oluşan güven ilişkisinden doğan bu davranış yükümlülüklerine, kusurlu olarak aykırı davranan işveren, sözleşme öncesi sorumluluk kapsamında işçi adayının maddi ve manevi zararlarının tazmini talepleri ve ilgili kanuni düzenlemelerde yer alan idari yaptırımlarla karşılaşabilecektir.
İş görüşmesi, güven ilkesi, sözleşme öncesi sorumluluk.
During the job interview process, which is a of employment contracts, the employer and the candidate employee negotiate on the content, terms and rights and obligations of the possible employment contract. However, during the job interview process, the candidate employee, who is economically weaker than the employer, may face the possibility of suffering more damage than the employer. Indeed, from time to time, depending on the progress of the job interviews, the candidate employee may have to make wrong decisions and make expenses regarding his/her current job and private life by relying on the misleading behavior of the employer and in some cases, he/she may encounter the violation of his/her personal rights. It is accepted that a legal relationship based on the principle of trust is established between the employer and the candidate employee with the start of the job interview process and that as a result of this legal relationship, obligations of conduct that can be expressed as due care process experienced during the establishment towards each other arise between the employer and the candidate employee. These obligations of conduct that arise from the employer during job interviews; It includes not to act deceptively in matters that will affect the candidate’s decisions regarding the conclusion of the employment contract or the determination of its terms, to protect the candidate’s personal data, to provide the candidate with the necessary information, to warn him/her not to make mistakes, to show the necessary care to not harm/protect the candidate’s personality and property values, and not to discriminate. The employer who acts in violation of these behavioral obligations arising from the trust relationship formed with the start of the job interview process may face claims for compensation for the candidate’s material and moral damages within the scope of pre-contractual liability and administrative sanctions included in the relevant legal regulations.
Job interview, trust principle, pre-contract responsibility.